آموزش حرکت قلعه در شطرنج

قلعه رفتن در بازی شطرنج حرکتی است بسیار مهم و ضروری که با دو مهره ی شاه و رخ انجام میشود و در طول یک دست بازی شطرنج، هر بازیکن فقط مجاز است در صورت امکان یکبار با شاه خود قلعه برود.

قلعه رفتن؛ تنها حرکتی است که در آن، همزمان سه استثناء در شطرنج اتفاق می افتد :

1.    همزمان دو مهره جابجا میشوند ولی یک حرکت محسوب میشود.

2.    شاه دو خانه جابجا میشود ولی در تمام مراحل بازی فقط حق دارد یک خانه حرکت کند.

3.    مهره رخ از روی شاه میپرد در صورتی که هیچ مهره ای به جز اسب، حق پرش ندارد.

نحوه قلعه رفتن در شطرنج :

ابتدا شاه را دو خانه به سمت رُخی که میخواهیم با آن قلعه برویم، حرکت میدهیم و رها میکنیم و سپس رُخ را از روی شاه عبور داده و در کنار شاه قرار میدهیم.

در هنگام شمردن دو خانه برای حرکت شاه، خانه ی ابتدایی استقرار شاه را در نظر نمیگیریم.

انواع قلعه در شطرنج :

1.    قلعه کوچک یا قلعه جناح شاه

2.    قلعه بزرگ یا قلعه جناح وزیر

قلعه رفتن در هر دو جناح به یک شکل انجام میشود و در هر دو جناح، شاه فقط دو خانه حرکت میکند و نه بیشتر و رخ هم در هر دو حالت از روی شاه میپرد و کنار شاه قرار میگیرد.

نکته: معمولاً قلعه رفتن در جناح شاه از امنیت بیشتری برخوردار است و سریعتر از قلعه بزرگ انجام میشود زیرا در جناح شاه باید دو مهره بین شاه و رخ را جابجا کنیم تا فضای بین شاه و رخ خالی شود ولی در جناح وزیر باید سه مهره را بین شاه و رخ جابجا کنیم.

فواید قلعه رفتن در شطرنج :

1.    امنیت شاه بیشتر میشود.

2.    ارتباط بین دو رُخ برقرار میشود.

شرایط قلعه رفتن در شطرنج :

1.    تمام خانه های بین شاه و رُخی که میخواهیم با آن قلعه برویم ، خالی از مهره باشد.

در هنگام قلعه رفتن نباید هیچ مهره ی خودی یا حریف ، بین شاه و رخ ما باشد.

2.    شاه و رُخی که قرار است با آن قلعه برویم، قبلاً حرکتی نکرده باشند.

 اگر شاه حرکت کند؛ دیگر در هیچ جناحی حق قلعه رفتن نداریم ولی اگر شاه حرکتی نکرده باشد و فقط یکی از رخ ها حرکت کرده باشد، در آن جناحی که رخ دیگر حرکت نکرده است میتوان قلعه رفت.

3.    در هنگام قلعه رفتن و بعد از آن ، شاه نباید کیش باشد.

شاه نمیتواند عمداً به خانه ای برود که یک مهره از حریف به آنجا حمله کرده است و همچنین در لحظه ای که کیش است نمیتواند قلعه برود زیرا ابتدا باید رفع کیش کند.

4.    خانه ای که شاه از آن عبور میکند، زیر ضرب هیچ یک از مهره های حریف نباشد.

شاه نمیتواند در هیچ جایی از بازی شطرنج، از مسیر حمله مهره های حریف یا اصطلاحاً از خط آتش مهره های حریف عبور کند.

قوانین قلعه رفتن در شطرنج :

اگر ابتدا با مهره رخ حرکت کنیم؛ دیگر حق قلعه رفتن در آن جناح را نداریم چون قانون دست به مهره اعمال میشود و مجبور به بازی با مهره رخ میشویم. 

پس یادتان باشد در هنگام قلعه رفتن ، ابتدا باید مهره شاه را لمس کنید و حرکت دهید و سپس مهره رخ را جابجا کنید.